Topinambur sprawdza się nie tylko w roli skutecznego środka odchudzającego – pomoże też w przypadku zaburzeń trawiennych i chorób sercowo-naczyniowych. Dzięki dużej zawartości inuliny słonecznik bulwiasty zalecany jest w szczególności diabetykom, ponieważ zmniejsza poziom glukozy we krwi.
Topinambur (Helianthus tuberosus L.), nazywany także słonecznikiem bulwiastym, karczochem jerozolimskim lub ziemną gruszką, pochodzi z Ameryki Północnej.
Jego potencjał leczniczy odkryli zamieszkujący te tereny Indianie z plemienia Topinamboore (stąd nazwa). Słonecznik bulwiasty zagościł w Europie dopiero w czasach wielkich odkryć geograficznych.
Od 1730 r. uprawia się go również w Polsce.
Topinambur – właściwości zdrowotne
- Bulwa składa się w 17% z inuliny – związku, który w ludzkim organizmie przekształca się we fruktozę tolerowaną przez diabetyków. Inulina znajduje zastosowanie w leczeniu insulinooporności oraz cukrzycy typu 2. Obniża też poziom „złego” cholesterolu (LDL), zapobiegając w ten sposób rozwojowi miażdżycy.
- Dzięki dużej zawartości potasu topinambur reguluje ciśnienie tętnicze.
- Wstępne badania pozwalają przypuszczać, że słonecznik bulwiasty wykazuje działanie antynowotworowe. Wyizolowane z rośliny seskwiterpeny laktonowe neutralizują do pewnego stopnia działanie dwóch linii komórkowych raka sutka. Podobny wpływ na nowotwory mają znajdujące się w słoneczniku białka.
- Inulina, o której już powyżej wspomnieliśmy, sprzyja rozwojowi mikroflory bakteryjnej, warunkującej prawidłową pracę układu pokarmowego. Ponadto pobudza perystaltykę jelit, zapobiegając zaparciom, a także ułatwia przyswajanie niektórych pierwiastków, m. in. żelaza, wapnia i magnezu.
- Spożywanie topinamburu zapobiega chorobom jelita grubego. Inulina wspomaga organizm w zwalczaniu bakterii chorobotwórczych wywołujących biegunki i stany zapalne. Zmniejsza ryzyko powstawania owrzodzeń stanowiących potencjalne źródło nowotworów.
- Słonecznik bulwiasty wpływa korzystnie na układ odpornościowy, chroni wątrobę przed szkodliwym wpływem rozmaitych drobnoustrojów i zapobiega zakażeniom dróg moczowych.
- Znajdujące się w bulwach słonecznika pektyny, inulina oraz błonnik mają działanie detoksykacyjne – wiążą potencjalnie niebezpieczne związki i wspomagają organizm w ich wydalaniu. Spożywanie surowych, smażonych, blanszowanych lub pieczonych bulw ułatwia usuwanie alkoholu z krwi.
- Topinambur zawiera magnez oraz witaminy z grupy B, które stymulują pracę układu nerwowego, łagodzą stres i wyostrzają koncentrację.
- Słonecznik bulwiasty sprawdza się idealnie w roli środka odchudzającego, dlatego zaleca się go jeść osobom chorującym na otyłość. Podobnie jak płatki owsiane, bulwy są bogatym źródłem błonnika dającego na długo uczucie sytości.
Słonecznik bulwiasty – jak smakuje?
Bulwy słonecznika mają słodki, orzechowy smak, przypominający nieco karczochy. Można je gotować, piec, smażyć i blanszować, smakują też nieźle na surowo. Dodaje się je do sałatek lub serwuje z serem cheddar. We Francji bulw słonecznika używa się do gotowania zup, robi się z nich frytki i czipsy.